Muḥibb al-Dīn al-Ṭabarī and Historiography of Sīra in the Example of Khulāṣat siyar sayyid al-bashar

Hz. Muhammed’in hayatı başta sahabe ve sonraki dönemlerdeki Müslümanlar olmak üzere günümüze kadar insanların dikkatini her zaman çekmiştir. İlk dönemlerden itibaren Peygamberin siyerini öğrenme öğretme çabasıyla eserler kaleme almaya çalışmıştır. Bu çalışmalar neticesinde ilk ortaya çıkmıştır. Özellikle Abbâsîler döneminden başlayarak artan siyer yazıcılığında telif edilen eserlerin sayısı Memlükler döneminde önemli derecede çoğalmıştır. Ayrıca sayılarındaki artış konularda meydana gelen genişlemelerle birlikte hacimleri de artmıştır. Hem çoğalması hem râvi zincirleri konu üzerindeki ilmi tartışmaların artması, okuyucu açısından bazı sıkıntıları da beraberinde getirebilmektedir. benzeri nedenlerle müelliflerin, eserlerini kısa öz olarak yazdıkları olmuştur. hayatını ele alan muhtasar siyerlerin giderek Müellifler, zihin dünyaları çerçevesinde Peygamber tasavvuruna sahiptirler ona göre etmiştirler. Tarihte adından söz ettirmiş eserleriyle topluma yön vermiş kimselerin hayatları eserleri, katkılarının tespiti tekrar ilim dünyasına sunulması önem arz etmektedir. Ḫulâṣatü siyeri seyyidi’l-beşer adlı eseriyle ilmine katkı sunan müelliflerden biri Muhibbüddin et-Taberî’dir. Farklı alanlarında eden et-Taberî, Mekke’de geleneğe sahip bir ailede yetişmiş, adamlarından ders almış yetiştirdiği öğrenciler ile ettirmiştir. çeşitli yönlerden almıştır. Müellifin özellikle alanındaki bu eseri üzerine çalışma yapılmaması eksiklik tespit edilmiştir. Dolayısıyla sayesinde yaşadığı dönemde adamı olan et-Taberî’nin tanıtılması, kişiliği, birikimi alana katkısının konması hedeflenmiştir. Haddi zatında ailesi hakkında çalışmaları müellif, siyeri’nde diğer eserlerinden alıntı yapmadan, farklı rivayetlere yer vererek, kendi düşünce özgün eser etmiştir. doğrultuda müellifin tasavvuru alanına etkisinin husustur. çalışmada eser, muhteva kaynakları değerlendirilecek ayrıca anlayışına dair tespitler yapılarak yazıcılığına katkısı anlatılarak eserinin konacaktır.